Original article    |    Open Access
Acta Natura et Scientia 2024, Vol. 5(2) 125-135

Verim ve Kalite Özellikleri Bakımından Danelik Hibrit Mısır Çeşitleri Arasındaki Farklılıkların İncelenmesi

Abdullah Nas, İsmail Karakaş & Fatma Aykut Tonk

pp. 125 - 135   |  DOI: https://doi.org/10.61326/actanatsci.v5i2.286

Publish Date: December 27, 2024  |   Single/Total View: 7/18   |   Single/Total Download: 10/22


Abstract

Bu çalışma farklı danelik hibrit mısır çeşitlerinin verim ve verim parametreleri ile kalite özelliklerinin belirlenmesi amacıyla 2022 yılında ana ürün olarak Balıkesir/Altıeylül ilçesi Ovaköy ekolojik koşullarında yürütülmüştür. Araştırmada bitki materyali olarak toplam on farklı danelik hibrit mısır çeşidi kullanılmıştır. Araştırma tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Araştırmada incelenen verim ve verim özelliklerinden; bitki boyu 2,37-2,99 m, bitki sap kalınlığı 20,93-24,47 mm, koçan uzunluğu 16,56-21,57 cm, koçan çapı 4,77-5,29 cm, tane koçan oranı %0,86-0,95, koçanda tane sayısı 527,67-746,65 adet, tane verimi 193,33-284,41 g/bitki, bin tane ağırlığı 362,00-468,67 g arasında değişim göstermiştir. Araştırmada kalite özellikleri; tane nemi %20,73-24,33, tane nişasta oranı %67,84-71,46, hektolitre ağırlığı 73,60-76,33 kg, kül değeri %1,04-1,22, protein oranı %8,25-9,25 selüloz oranı %2,15-2,28, yağ oranı %2,20-2,67 arasında değişmiştir. Araştırmada incelenen çeşitler arasında özellikle DKC 6980 ve SY Bambus isimli çeşitler tane verimi, koçan uzunluğu, koçan çapı, koçanda tane sayısı, hektolitre ağırlığı ve protein oranı özelliği bakımından ön plana çıkmışlardır.

Keywords: Mısır, Danelik hibrit mısır, Verim, Verim parametreleri, Kalite özellikleri


How to Cite this Article?

APA 7th edition
Nas, A., Karakas, I., & Tonk, F.A. (2024). Verim ve Kalite Özellikleri Bakımından Danelik Hibrit Mısır Çeşitleri Arasındaki Farklılıkların İncelenmesi. Acta Natura et Scientia, 5(2), 125-135. https://doi.org/10.61326/actanatsci.v5i2.286

Harvard
Nas, A., Karakas, I. and Tonk, F. (2024). Verim ve Kalite Özellikleri Bakımından Danelik Hibrit Mısır Çeşitleri Arasındaki Farklılıkların İncelenmesi. Acta Natura et Scientia, 5(2), pp. 125-135.

Chicago 16th edition
Nas, Abdullah, Ismail Karakas and Fatma Aykut Tonk (2024). "Verim ve Kalite Özellikleri Bakımından Danelik Hibrit Mısır Çeşitleri Arasındaki Farklılıkların İncelenmesi". Acta Natura et Scientia 5 (2):125-135. https://doi.org/10.61326/actanatsci.v5i2.286

References
  1. Açıkgöz, N., İlker, E., & Gökçöl, A. (2004). Biyolojik araştırmaların bilgisayarda değerlendirilmeleri. EÜ TOTEM Yay. No:2. İzmir. [Google Scholar]
  2. Akan, S. (2017). Muş ili ekolojik şartlarına uygun tane mısır (Zea mays L.) çeşitlerinin belirlenmesi [Determination of suitable corn (Zea mays L.) varieties under Muş ecological conditions] [Yüksek Lisans Tezi. Bingöl Üniversitesi]. [Google Scholar]
  3. Akan, S., & Kılıç, H. (2021). Bazı hibrit mısır (Zea mays L.) çeşitlerinin Muş ekolojik şartlarında performanslarının belirlenmesi [The determination of performance of some hybrid corn varieties under Muş ecological conditions]. Muş Alparslan Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 9(1), 827-832. https://doi.org/10.18586/msufbd.886705 [Google Scholar] [Crossref] 
  4. Alp, O., & Koca, Y. O. (2020). Aydın bölgesinde yetiştiriciliği yapılan bazı mısır (Zea mays L.) çeşitlerinin tane ve hasıl verimlerinin belirlenmesi [Determination of grain and forage yield of some corn (Zea mays L.) varieties grown in Aydin region]. Ziraat Mühendisliği, 369, 30-45. https://doi.org/10.33724/zm.687235 [Google Scholar] [Crossref] 
  5. Anonim. (2011). Gıda teknolojisi: Nişasta üretimi. Milli Eğitim Bakanlığı. Ankara. [Google Scholar]
  6. Arıoğlu, R., & Erekul, O. (2022). Aydın ekolojik koşullarında farklı sulama düzeylerinin mısır (Zea mays L.) çeşitlerinde verim ve kalite üzerine etkisi [Effect of different irrigation levels on yield and quality of corn varieties (Zea mays L.) under Aydın ecological conditions]. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(1), 161-166. https://doi.org/10.25308/aduziraat.1096962 [Google Scholar] [Crossref] 
  7. Ayrancı, R., & Sade, B. (2004). Konya ekolojik şartlarında yetiştirilebilecek atdişi melez mısır (Zea mays L. indentata Sturt.) çeşitlerinin belirlenmesi [The determination of dent hybrid corn cultivars (Zea mays L. indentata Sturt.) grown under Konya ecological conditions]. Bitkisel Araştırma Dergisi, 2(1), 6-14. [Google Scholar]
  8. Baldocchi, D. (1994). A comparative study of mass and energy exchange rates over a closed C3 (wheat) and an open C4 (corn) crop: II. CO2 exchange and water use efficiency. Agricultural and Forest Meteorology, 67(3-4), 291-321. https://doi.org/10.1016/0168-1923(94)90008-6 [Google Scholar] [Crossref] 
  9. Beadle, G. W. (1980). The ancestry of corn. Scientific American, 242(1), 112-119. [Google Scholar]
  10. Çölkesen, M., Öktem, A., Akıncı, C., Gül, İ., & İri, R. (1997). Şanlıurfa ve Diyarbakır koşullarında bazı mısır çeşitlerinde farklı ekim zamanlarının verim ve verim komponentleri üzerine etkisi [Effect of different sowing times on yield and yield components in some corn varieties in Şanlıurfa and Diyarbakır conditions]. Türkiye II Tarla Bitkileri Kongresi, 22-25 Eylül, Samsun, ss. 139-142. [Google Scholar]
  11. FAO. (2020). Global Information and Early Warning System on Food and Agriculture (GIEWS) Country Brief. Food and Agriculture Organization of the United Nations. [Google Scholar]
  12. Gençtan, T., & Balkan, A. (2013). Mısır (Zea mays L.) bitkisinin fizyolojisi [The physiology of corn (Zea mays L.)]. Melez Mısırla 100 Yıl Çalıştayı Kitabı (ss. 44-70). BİSAB Yayın No:1. [Google Scholar]
  13. Hatch, M. D. (1987). C4 photosynthesis: A unique blend of modified biochemistry, anatomy and ultrastructure. Biochimica et Biophysica Acta (BBA) - Reviews on Bioenergetics, 895(2), 81-106. https://doi.org/10.1016/S0304-4173(87)80009-5 [Google Scholar] [Crossref] 
  14. Iqbal, M. Z., Cheng, M., Su, Y., Li, Y., Jiang, W., Li, H., & Tang, Q. (2019). Allopolyploidization facilitates gene flow and speciation among corn, Zea perennis and Tripsacum dactyloides. Planta, 249, 1949-1962. https://doi.org/10.1007/s00425-019-03136-z [Google Scholar] [Crossref] 
  15. İdikut, L., & Kara, S. N. (2013). Tane ürünü için yetiştirilen ikinci ürün mısır çeşitlerinin bazı verim öğeleri ile tane nişasta oranlarının belirlenmesi [Determination of some yield components with grain starch ratios of second crop corn for grain growing]. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 16(1), 8-15. [Google Scholar]
  16. İdikut, L., Ekinci, M., & Gençoğlan, C. (2020). Hibrid mısır çeşitlerinin koçan özellikleri ve tane kalite kriterleri [Determination of ear characteristics and grain quality criteria of hybrid corn varieties]. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, 9(2), 142-153. https://doi.org/10.17100/nevbiltek.767997 [Google Scholar] [Crossref] 
  17. Kahraman, Ş. (2016). Diyarbakır koşullarında ana ve ikinci ürün tane mısır tarımında bazı tarımsal ve teknolojik özellikler üzerine araştırmalar [Research on some agricultural and technological properties in the main and second crop grain corn cultivation in Diyarbakir ecological conditions]. [Doktora Tezi. Dicle Üniversitesi]. [Google Scholar]
  18. Kara, M. (2021). Bazı danelik ve silajlık hibrit mısır (Zea mays indentata Sturt.) çeşitlerinin verim ve kalite parametrelerinin karşılaştırılması [Comparison of yield and quality parameters of some grain and silage hybrid corn (Zea mays indentata Sturt.) varieties]. [Yüksek Lisans Tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi]. [Google Scholar]
  19. Kaya, Ç., & Kuşaksız, T. (2012). Farklı ekim zamanlarında yetiştirilen mısır (Zea mays L.) çeşitlerinde verim ve verimle ilgili bazı özelliklerin belirlenmesi [Determination of yield and some yield components of maize (Zea mays L.) cultivars sown at different planting times]. ANADOLU Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 22(2), 48-58. [Google Scholar]
  20. Kılınç, S., Atakul, Ş., & Kahraman, Ş. (2014). Bazı melez mısır genotiplerinin adaptasyon ve uyum yeteneklerinin belirlenmesi [Determination of adaptation and stability abilities of some hybrid corn genotypes]. Uluslararası Mezopotamya Tarım Kongresi, Diyarbakır, ss. 418-423. [Google Scholar]
  21. Kılınç, S., Karademir, Ç., & Ekin, Z. (2018). Bazı mısır (Zea mays L.) çeşitlerinde verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi [Determination of yield and quality characteristics in some maize (Zea mays L.) varieties]. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 21(6), 809-816. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.463813 [Google Scholar] [Crossref] 
  22. Koca, Y. O., & Erekul, O. (2011). Bazı melez mısır çeşitlerinin performanslarının belirlenmesi [The determination of performance of some hybrid corn varieties]. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 8(2), 41-45. [Google Scholar]
  23. Ku, M. S., Kano-Murakami, Y., & Matsuoka, M. (1996). Evolution and expression of C4 photosynthesis genes. Plant Physiology, 111(4), 949. https://doi.org/10.1104%2Fpp.111.4.949 [Google Scholar] [Crossref] 
  24. Olson, R. A., & Frey, K. J. (1987). Nutritional quality of cereal grains: Genetic and agronomic improvement. [Google Scholar]
  25. Pearce, W. L., & Poneleit, C. G. (1998). Kentucky hybrid corn performance test. Progress Report 397. University of Kentucky College of Agriculture, Agricultural Experiment Station, Department of Agronomy. Lexington. [Google Scholar]
  26. Piker, S. S. (2010). Sakarya ve Düzce ekolojik koşullarında yetiştirilen değişik olum gruplarındaki bazı melez mısır (Zea mays indentata Sturt.) çeşitlerinin verim ve verim ögelerinin belirlenmesi [Determination of yield and yield components of some hybrid maize varieties grown in Sakarya and Düzce conditions]. [Yüksek Lisans Tezi. Namık Kemal Üniversitesi]. [Google Scholar]
  27. Prioul, J. L. (2017). Corn. In J. L. Prioul (Ed.), Photoassimilate distribution plants and crops: Source-sink relationships (pp. 548-594). Routledge. [Google Scholar]
  28. Sarı, O. (2009). Bazı melez mısır çeşitlerinin Manisa koşullarında ikinci ürün ekimindeki verim ve verim öğelerinin saptanması [The determination of yield and yield components of some hybrid maize varieties under second crops conditions in Manisa]. [Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi]. [Google Scholar]
  29. Shahbandeh, M. (2021). Top U.S. states based on corn production for silage from 2014 to 2020. U.S. Department of Agriculture, Washington DC. [Google Scholar]
  30. Shinde, N. A., Bharose, A. A., Sarode, D. K., Swathi, R. S., Pimpale, P. A., & Shinde, S. S. (2021). Assessment of hybrid purity in maize (Zea mays L.) using RAPD and SSR markers. Pharma Innovation Journal, 10, 870-874. [Google Scholar]
  31. Svecnjak, Z., Varga, B., & Butorac, J. (2006). Yield components of apical and subapical ear contributing to the grain yield responses of prolific maize at high and low plant populations. Journal of Agronomy and Crop Science, 192, 37-42. https://doi.org/10.1111/j.1439-037X.2006.00188.x [Google Scholar] [Crossref] 
  32. Tiftikci, H. (2011). Türkiye’de yetiştirilen melez mısır çeşitlerinin bazı tarımsal özellikler bakımından incelenmesi [Investigation of maize hybrids grown in Turkey for some agronomic traits]. [Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi]. [Google Scholar]
  33. TÜİK. (2021). Bitkisel üretim istatistikleri 2021. Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 30.12.2021 https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Bitkisel-Uretim-Istatistikleri-2021-37249 [Google Scholar]
  34. Ulus, G., & Koca, Y. O. (2023). Mısır (Zea mays L.) çeşitlerinin Menemen koşullarında verim ve kalitesinin belirlenmesi [Determination of yield and quality of corn varieties (Zea mays L.) in Menemen location]. Journal of the Institute of Science and Technology, 13(3), 2251-2263. https://doi.org/10.21597/jist.1282549 [Google Scholar] [Crossref] 
  35. Watson, S. A. (1987). Structure and composition. In S. A. Watson, & P. E. Ramstad (Eds.), Corn: Chemistry and technology (pp. 53-82). American Association of Cereal Chemists. [Google Scholar]
  36. Yan, X., Cheng, M., Li, Y., Wu, Z., Li, Y., Li, X., & Tang, Q. (2020). Tripsazea, a novel trihybrid of Zea mays, Tripsacum dactyloides, and Zea perennis. G3: Genes, Genomes, Genetics, 10(2), 839-848. https://doi.org/10.1534/g3.119.400942 [Google Scholar] [Crossref] 
  37. Zayim, M. (2020). İkinci ürün koşullarında bitki sıklığının mısır (Zea mays L.) çeşitlerinde verim, verim öğeleri ve kalite özellikleri üzerine etkisi [The effect of plant density on seed yield, some yield components, and quality characteristics of corn under second crop condition]. [Yüksek Lisans Tezi. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi]. [Google Scholar]
  38. Zhang, H., Xu, W., Wang, H., Hu, L., Li, Y., Qi, X., & Hua, X. (2014). Pyramiding expression of maize genes encoding phosphoenolpyruvate carboxylase (PEPC) and pyruvate orthophosphate dikinase (PPDK) synergistically improve the photosynthetic characteristics of transgenic wheat. Protoplasma, 251, 1163-1173. https://doi.org/10.1007/s00709-014-0624-1 [Google Scholar] [Crossref]